Datering
Maker Klaas Willems Zwolsman
Halfmodel van een kustvaarder.
Halfmodel van een kustvaarder. Blokmodel, gemonteerd op een plank. Op het model zijn horizontale waterlijnen en vertikale spantenlijnen aangebracht. Voorts engelstalige opschriften als: "washport, Bulwark, Scupper, Plate keel". Op de plank en het model zijn geen aantekeningen aangebracht waaruit de naam van de bouwer, ontwerper of het schip zou kunnen worden herleid.
Tussen 1950 en 1960 kreeg de schenker S.O. de Vries het halfmodel van de kustvaarder van Feike Lantinga, scheepsbouwer te IJlst. Het schip was gebouwd in IJlst op de werf van de Noord Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij (later Friesche Scheepsbouw Maatschappij). In 1920 kochten de broers Eeltje (de vader van de schenker) en Otto de Vries de gebouwen van deze werf en vestigden daarin hun houthandel.
In de 19de eeuw waren er verschillende scheepswerven in IJlst. In 1911 werd een van deze werven (Uilenburg) verkocht.
Scheepsbouwer Willem Zwolsman uit Makkum had tijdens de veiling meegeboden en bleef er (ongewild) aan hangen. Hij kon de werf niet tegen een redelijke prijs doorverkopen en daarom besloot hij de werf zelf te exploiteren door zijn beide zoons Evert en Klaas. Willem Zwolsman stierf in 1911 en daarom ging Klaas, die de meeste scheepsbouwervaring had, weer van IJlst terug naar Makkum. Evert Zwolsman redde het in IJlst niet alleen. Willem Zwolsman (zoon van Ulbe) zou hem in IJlst terzijde staan. Willem had zijn opleiding genoten op de werf Kromhout van Goedkoop te Amsterdam. De beide mannen kregen ruzie en dat had tot resultaat dat Willem IJlst weer verliet en met zijn vader Ulbe in Workum een werf begon. Klaas Zwolsman voelde zich genoodzaakt Evert in IJlst bij te staan. De werf in Makkum werd verhuurd aan de knecht Sietze van der Werff. In 1916 werd de Makkumer werf verkocht vaan Sietze van der Werff.
Tussen 1911 en 1920 zijn op de werf te IJlst voornamelijk binnenvaartschepen gebouwd. Uitzonderlijk groot waren de twee zeeschepen die op de IJlster werf van stapel liepen: een kustvaarder van 500 ton en een tweemastschoener met motorvermogen (De Grana). De opbloei was echter van korte duur. In 1920 werd de werf opgeheven.
Het halfmodel is waarschijnlijk van de enige kustvaarder die in IJlst is gebouwd. Volgens gegevens van het Nederlands Scheepvaartmuseum had deze kustvaarder de naam Amstelveen en voer het schip voor de Stoomvaart Maatschappij Neerlandia te Rotterdam. De coaster is gebouwd in 1919. In het scheepvaartmuseum te Amsterdam wordt een foto uit 1920 van dit schip bewaard (inv.nr. 1996-3122)
Reacties