Datering
Maker
Friese palingaak "Heeg"
Palingaken vervoerden paling naar Londen. Vaak werd de paling levend ingekocht in het Oostzeegebied. De schippers namen de vis dan mee in een bun. Dat was een soort kooi in het schip die in verbinding stond met het water.
Gedetailleerde beschrijving
20 onderdelen. NAAM/NUMMER: "Heeg" ALGEMEEN: schaalmodel, getuigd met zeilen.SCHAAL: ca. 1:30. TECHNIEK: op spanten gebouwd. OPSCHRIFTEN:"Heeg" op 2 koperen plaatjes op het achterboeisel. TUIGAGE: mast(en) met staand want: 1 vaste mast, naturel, zwart boven de hommer, zwart beslag, voorstag met talreep, aan beide zijden 2 hoofdtouwen met jufferblokken en talreep, bakstagen met mantel, mantelketting en talie. zeilen met rondhouten en lopend want. GROOTZEIL: wit, met aangenaaid voor- en achterlijk, opgestikte banen, achterlijk, 6 rakhoepels, 2 rijen reefogen, rechte gaffel, giek met brons beslag, kraanlijn, piekeval, klauwval, schoot op overloop, halstalie. STAGFOK: wit, met aangenaaid voorlijk en schoothoek, opgestikte banen, achterlijk, 7 leuvers, 1 rij reefogen, schoot op overloop, val.STAGKLUIVER: wit, met aangenaaid voorlijk en schoothoek, opgestikte banen, achterlijk, 6 leuvers, val, lopende stag, neerhaler, 2 schoten, hals op traveller, kluiverboom, kluiverboomtopper. De kluiverboom rust in een met haken aan de boeg verankerde wang. VISGEREI: BUN, met koperen kaarplaten. ROMP: Naturel, roodbruin onder de waterlijn. Kielbalk, plat vlak, 4 huidgangen, berghout, boeisel. ZWAARDEN: rond, naturel, zilverkleurig beslag, zilverkleurige ster. Talies naar het voordek. ROER: aangehangen, naturel, roodbruin onder de waterlijn, groene helmstok, groene klik, zijtalies. Houder voor vlaggestok. GRONDTAKEL: 2 stokankers, hangen aan kraanbalken. BB. anker met ketting door kluisboord op braadspil. Braadspil met zilverleurig beslag en pal. LUIKENKAP: rond. 4 plus 2 luiken op de bun. VERBLIJVEN: vooronder, met 2 luiken op het voordek; schippersverblijf, met op het achterdek het zg. Katheder, met vensters rondom. Vensters aan weerszijden van het roer.; stuurkuip, hier met luik achter de overloop.AAN/OP DEK: op het voordek 2 kassiersmutsen waardoor de ankerketting liep. Op dit model zitten die ook bij de braadspil. VLAGGEN EN WIMPELS: Vlaggestokhouder op het roer, rode vaan met koperen scheerhout in de masttop. HISTORISCHE BIJZONDERHEDEN: Palingaken vervoerden paling naar Londen. Vaak werd paling ingekocht in de Oostzee. De bijlbrief van de "Heeg" is afgedrukt in Zetzema, p.149. Hieruit blijkt dat de "Heeg" in 1867 gebouwd werd door Hendrik Migchiels de Jong, wonende te Heeg. De eerste schipper was Durk Wijbes Boontje. De bijlbrief werd in 1868 in Heeg geregistreerd, en in 1870 in Sneek. Het Fries Scheepvaart Museum te Sneek bezit een model van de palingaak "Heeg", dat gebouwd is door M. de Jonge, die ook aan de echte "Heeg" meegebouwd had. [Zetzema, p.39, foto p.59] Zetzema, J., brief, d.d. 30 januari 1984, Marken. (In dossier) COMPLEET/INCOMPLEET: Het model van de "Heeg" komt in grote lijnen overeen met de tekeningen van de "Kornelis Ykes" zoals vervaardigd door Zetzema. Enkele kleine verschillen zijn: het vloeistofkompas staat bij het model niet op het zg. katheder, en het grootzeil van het model telt 2 rijen reefogen, waar er op de tekening 3 zijn weergegeven. Bovendien mist ons model de sloep en de vlaggestok.; Aan sb. achter zit een restant van een etiketje met als opschrift "151"
Reacties