Datering
Maker Onbekend

Speelscheepje van het type grutte holle, gebruikt in de familie Tromp.

Speelscheepje. Type Grutte holle. Rondhouten en tuigage: Het speelscheepje heeft één mast en een boegspriet. Het grootzeil is voorzien van een rechte gaffel en een giek. De mast is strijkbaar in een mastvoet geplaatst. De mast is gestaagd met verstelbare zijstagen. De boegspriet is niet gestaagd. De zeilen zijn van witte katoen: een fok en een grootzeil. De romp heeft de vorm van een sloep. De voorsteven is rond zonder steven. De romp is bol en verjongt zich naar achteren. De spiegel is plat en vormt bijna een halve cirkel. De bodem is voorzien van een aangehangen kiel met metaalbalast. Het speelscheepje heeft geen roer. Het model van voor naar achter. Het model is gladdeks. De boegspriet is vastgezet op het voordek. De mastvoet steekt door het dek en is voorzien van een mastborg en een nagelbank. In het achterdek twee ogen voor de grootschoot en een (decoratieve) helmstok. Kleuren: De romp is wit en het onderwaterschip en de kiel zijn bruin. Het dek is blank gelakt met een witte buitenrand en de rondhouten zijn gelakt. De stander is grijs. Accessoires: stander.
Het speelscheepje is gemaakt in opdracht van Hylke Tromp (de grootvader van de schenker), voor zijn zoon Albert Tromp (de vader van de schenker). Het was Hylke Tromp, die in 1901 een winkel in sigaren- en suikerwaren oprichtte; dat gebeurde onder de naam van zijn vader, Johannes Tromp. Johannes Tromp Sneek of JTS was een detail- en groothandel in allerlei rook- en suikerwaren. De firma was gevestigd aan de Oosterdijk 75 en de achterliggende panden tot aan de Prins Hendrikkade. (zie ook het tegeltableau 1994-179). In 1913 werd het gebouw verbouwd (of herbouwd), waarschijnijk onder architectuur van G. Stapensea. In 1965 werd het bedrijf (inmiddels onder de naam Lekkerland, de N.V. Tromp groothandel en importeur van zoetwaren) verplaatst naar de Lorentzstraat 9. De Sneker suikerwarenfabriek Tonnema leverde pepermunt dat onder de eigen naam JTS in de winkel werden verkocht. Het scheepje werd in de wandelgangen ook wel de JTS-boot genoemd.
literatuur: - D.J. van der Ven, Van scheepje-zeilen en schuitje-varen (Baarn, z.j.)

Identificatie
Titel
Speelscheepje van het type grutte holle, gebruikt in de familie Tromp.
Objectnummer
FSM-2008-111
Objecttype
  • Speelschepen
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000021111
Werk
Breedte
22.5 cm
Hoogte
130 cm
Lengte
85.5 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Onbekend
Datering
Materiaal
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
  • Metaal
    Alle leden van een grote groep stoffen die meestal een kenmerkende glans vertonen. Het zijn goede geleiders van elektriciteit en warmte, ze zijn ondoorschijnend, kunnen smelten en zijn meestal pletbaar of kneedbaar. (Project Fotografie)Any of a large group of substances that typically show a characteristic luster, are good conductors of electricity and heat, are opaque, can be fused, and are usually malleable or ductile. (Project Fotografie)Een metaal is een materiaal dat in vaste vorm kristallijn is, ondoorzichtig, smeedbaar, pletbaar en een goede geleider van warmte en stroom. (Conservation Dictionary)
  • Katoen
    Textiel gemaakt van katoenvezels. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd