Datering
Maker Jochem Pijtters van der Velde

Geboortelepel van Hendrikje Aukes Stam, 1778.

Geboortelepel, dubbel getordeerde steel, met rattestaart verbonden aan de bak. Op de bak de inscriptie 'Hendrikjen Aukes Stam, geboren den 20 maart 1778'. Op de steel een allegorie op 'geloof, hoop en liefde', twee elkaar omhelzende personen, een kruis en een anker.
Het meesterteken Voet II 284 werd toegeschreven aan Jouke Vogelzang te Heerenveen. Er waren twijfels rond deze toeschrijving, omdat het meesterteken vaak vergezeld ging van de Sneker stadskeur en omdat het zilver met dit meesterteken vaak werd gemaakt in opdracht van personen uit Sneek of IJlst. Archiefonderzoek leerde dat het meesterteken is gebruikt door Jochem (Pijtters) van der Velde te Sneek. Jochem werd geboren te Sneek omstreeks 1752. Hij trouwde in 1779 met Eelkjen Melis Oppedijk uit IJlst en vestigde zich in 1781 aan de Marktstraat te Sneek. In 1787 liet hij in Sneek een kind Melis Walles dopen. Deze Melis van der Velde stierf in 1839 te Westdongeradeel. In 1797 schreef het gezin zich in bij de hervormde gemeente te Leeuwarden, in 1806 idem in Sloten, in 1815 wordt hij belastingontvanger te Lemmer, in 1827 woont hij te Beetgum. Jochem van der Velde overleed op 5 oktober 1835 op 'bijkans 83-jarige leeftijd', 'in het huis nummer 28 onder Anjum'. In 1839 trouwt hun kleinzoon Joachim Melis van der Velde in Westdongeradeel met Dirkje Klazes van der Wal. Hij is waarschijnlijk schipper. Zij krijgen in Westdongeradeel (Holwerd) kinderen met de namen Melis Walle (overleden aan boord van De Zwijger) en Eelke.
Hendrikje Aukes Stam was de dochter van Auke Tsjommes Stam 91749-1826) en Tietje Wietses Boersma (overleden 1802). Zij trouw in 1798 met Feyke Ykes Visser uit Heeg. In 1777 had hij een lijnbaan gekocht aan de huidige Rienck Bockemakade. Hij overleed in 1801. Zijn weduwe hertrouwde in 1803 met Nicolaas Jurjan Lankhorst, die de touwslagerij ging leiden en ook een uitbreiding realiseerde aan de Prinsengracht. Hij werd opgevolgd door zijn in 1806 geboren oudste zoon Auke Stam van Lankhorst. Auke trouwde in 1829 met de Ysbrechtumer domineesdochter Agnietta beckeringh. Zij stierf in 1883. Hun tweede zoon, Willem Beckeringh van Lankhorst (Sneek 1833-1913) nam de touwslagerij over. Hij trouwde in 1858 in Enschede met Antonia Berends ten Cate. Zij kregen drie kinderen: Auke (1859), Aaltje (1860) en Agnietta (1868). Auke Beckeringh van Lankhorst nam de touwslagerij over. Hij trouwde met Henderika Cornelia Hermanna Janssen. Zij kregen twee zoons en twee dochters. Een van de dochters was Margaretha Catarina Talina Alida beckeringh van Lankhorst (1906-1983). Zij trouwde in 1927 met Ruurt Alles van der Sluis (geboren Leeuwarden in 1902). Hij volgde zijn schoonvader op als directeur van de touwfabriek.
literatuur: - Sneeker Nieuwsblad 24 december 1985 - Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1985, pp. 19-21 - Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1989, p. 31 - Peter Schoen, "Een zilveren botergoot uit 1783 door Jochem van der Velde" in: Fryslân, 6 (2000) 3, pp. 20-21.

Identificatie
Titel
Geboortelepel van Hendrikje Aukes Stam, 1778.
Objectnummer
FSM-1989-842
Objecttype
  • Geboortelepels
    Een lepel die wordt gegeven ter gelegenheid van de geboorte van een kind.
  • Memorielepels
  • Lepels
    Keukengerei voor het bereiden, opdienen of nuttigen van voedsel; bestaat uit een komvormige schep aan een steel. (AAT-Ned)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000010106
Werk
Breedte
5.1 cm
Hoogte
cm
Lengte
18.5 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Jochem Pijtters van der Velde
Datering
Materiaal
  • Zilver
    Pure metallic element having symbol Ag and atomic number 47; a malleable, ductile, white metal with characteristic sheen, considered a precious metal. Silver is widely distributed throughout the world, occurring rarely as metallic silver (in Peru, Norway) but more often as silver-gold alloys and silver ore. Today silver is obtained as a byproduct in the refinement of gold, lead, copper, or zinc ores. Silver was smelted from the ore galena as early as 3800 BCE. As a pure metal, silver is second to gold in malleability and ductility, can be polished to a highly reflective surface, and used -- typically in an alloy, in jewelry, coinage, photography, mirrors, electrical contacts, and tableware. (Project Fotografie)Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Ag en het atoomnummer 47. Het metaal is smeedbaar, vervormbaar en wit van kleur met een kenmerkende glans en wordt als edel beschouwd. Ook te gebruiken voor dit metaal wanneer het wordt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, diverse voorwerpen en materialen te maken. (Archeological Base Register, RCE corporate website)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA