Datering

Schipperkachel

In het algemeen kan gezegd worden dat een dergelijk kacheltje een vrij geringe warmtecapaciteit had. Dit is waarschijnlijk de reden waarom men ze wel de naam schipperkacheltje heeft gegeven. Of ze werkelijk wel eens op schepen dienst hebben gedaan is onbekend. Er zijn nog geen bewijzen voor gevonden. Ook komt men deze voorwerpen meer dan eens tegen onder de naam luierdroger. Het is voor te stellen dat deze kacheltjes voor dit doel gebruikt zijn, al lijkt het onwaarschijnlijk dat men ze speciaal voor deze toepassing heeft gemaakt. Als derde mogelijkheid heeft men gedacht aan een hulpmiddel voor kelderverwarming. Hoe het ook zij, de oorspronkelijke functie van deze kacheltjes is tot nu toe onbekend.

Gedetailleerde beschrijving

Standring, conische voet met halfronde opening, verdikking van waaruit conisch vorm overgaand in bolvormig met 2 staande oren. In bolvormig deel zitten gaten en een rechthoekig deksel met knop. Een geheel donkerbruin-zwart van buiten geglazuurd, van binnen ongeglazuurd rood aardewerk voorwerp. Het bestaat uit enkele geledingen, waarvan het onderste gedeelte een soort asruimte is met een bodem, die wordt ondersteund door een standring. In die ruimte bevindt zich een half cirkelvormig gat dat men een trekgat zou kunnen noemen. Daarboven is een roostervloertje, waarop vuur kon worden geplaatst om de warmte te produceren voor de bolvormige ruimte daarboven, waarin grote gaten zijn gemaakt om die warmte door te laten naar buiten. Dit brandstofvloertje heeft openingen om de as te kunnen doorlaten en de trek te kunnen geven. er zijn twee forse, verticaal geplaatste oren aangebracht om het voorwerp goed te kunnen dragen. Er is ook uit het bolvormige bovengedeelte een bijna rechthoekig deel uitgesneden met een knop erop. Het is duidelijk een deksel, waarmee toegang wordt geboden tot het binnenste van de bolvormige ruimte, waarin de warmtebron moest worden aangebracht. De snede is schuin uitgevoerd, waardoor het deksel niet naar binnen kan zakken. De kleur van het loodglazuur is mangaanachtig. Van binnen is het voorwerp niet geglazuurd.

Identificatie
Titel
Schipperkachel
Objectnummer
004256
Objectcategorie
Huisraad
Objecttype
  • kachel
    Kachels zijn verwarmingstoestellen met gesloten vuur. Doorgaans zijn in Nederland ijzeren kachels gebruikt. Reeds eind 15de eeuw werden in de Elzas kachels van gietijzer gemaakt. Kachels zijn ook van steen vervaardigd. (Haslinghuis)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/zzm-collect-11095
Werk
Breedte
14 cm
Hoogte
9 cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Datering
Materiaal
  • kleiproduct
  • loodglazuur
    Doorzichtig glazuur met loodoxide als vloeimiddel. (AAT)
Aankoop & Licentie
Verworven
aankoop 24 april 1953
Licentie
BY-SA
Locaties
  • Amsterdam
Reproductie
Vervaardiger van reproductie
Wim Zandbergen

Trefwoorden