Download
Datering
Maker Onbekend

IJzeren gewicht van 8 Nederlandse Ponden, geijkt door J.G. Krol te Sneek.

Krukgewicht. Loodkop: ijzer met loden bovenkant. Afgeknot, conisch van vorm. Onderin een justeergat. In het lood is de gewichtsaanduiding gestempeld: "8 NED POND KIL". Voorts zijn in het lood de merken geslagen: ruitvorm (ijkmeester) en jaarletter A (= 1820).
De herkomst van het gewicht is niet bekend. IJkmeester Jan Gerrits Krol is geboren te Idskenhuizen in 1784 of 1785. Hij is overleden te Sneek op 4 juli 1836. Hij was getrouwd met Dieuwke Klazes de Vries. Werd in 1804 benoemd tot botervatenijker in Idskenhuizen. Van 1820 tot zijn dood in 1836 vervulde Jan Gerrits Krol het ambt van arrondissements-ijkmeester in Sneek. Aanvankelijk was hij ook nog onderwijzer en ontvanger van de belastingen. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Klaas Jans Krol (1814-1857). Klaas was arrondissements-ijkmeester in Sneek van 1836 tot zijn dood in 1857. Hij werd opgevolgd door zijn broer Dirk Jans Krol (geboren op 28 jan. 1823). Hij bleef het ambt vervullen tot 1870, toen de arrondissements-ijkkantoren werden opgeheven. Loodkoppen zijn ijzeren gewichten uit de voormetrieke tijd. Na de invoering van het metrieke stelsel in 1820 zijn deze oude gewichten vermaakt tot metrieke gewichten door er een kop van lood op te plaatsen. In het lood werd de nieuwe gewichtsaanduiding (Ned. Pond Kil) in kilo's aangegeven en de nieuwe ijkmerken.
literatuur: - M.A. Holtman, Meten en wegen in Friesland (Uithoorn, 1994), pp. 133-142.

Identificatie
Titel
IJzeren gewicht van 8 Nederlandse Ponden, geijkt door J.G. Krol te Sneek.
Objectnummer
FSM-2003-034
Objecttype
  • Gewichten
    Metalen of stenen voorwerp dat een bepaalde zwaarte heeft en dat men gebruikt om de zwaarte van andere voorwerpen te bepalen. (ABR)
  • Maten en gewichten
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000018586
Werk
Hoogte
20 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Onbekend
Datering
Materiaal
  • IJzer
    Fe. Dichtheid 7,86 kg/m3. Metaal dat in de bouw zeer veel is toegepast, vooral voor het opnemen van trekkrachten in verankeringen, trekstangen e.d.. Het heeft het nadeel dat het sterk kan corroderen (roesten), waarna door volumevermeerdering schade aan bouwdelen kan optreden. Ook gebruikt voor spijkers, hang- en sluitwerk, siersmeedwerk en vele andere doeleinden. In XVII werd vooral vanwege de taaiheid en buigbaarheid veel ijzer uit Zweden betrokken en als zodanig in bestekken vermeld.Kan ook worden gegoten in vormen. Gietijzer bevat 3-5 koolstof, is bros en kan geen trekkrachten opnemen. Smeedijzer bevat ongeveer 0,1 koolstof. IJzer met zeer weinig koolstof wordt staal genoemd.
  • Lood
    Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Pb en het atoomnummer 82; het metaal is zacht, kneedbaar en vaalgrijs van kleur. Ook te gebruiken voor het metaal wanneer het wordt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, verscheidene voorwerpen en materialen te maken. (Archeological Base Register)
  • Metaal
    Alle leden van een grote groep stoffen die meestal een kenmerkende glans vertonen. Het zijn goede geleiders van elektriciteit en warmte, ze zijn ondoorschijnend, kunnen smelten en zijn meestal pletbaar of kneedbaar. (Project Fotografie)Any of a large group of substances that typically show a characteristic luster, are good conductors of electricity and heat, are opaque, can be fused, and are usually malleable or ductile. (Project Fotografie)Een metaal is een materiaal dat in vaste vorm kristallijn is, ondoorzichtig, smeedbaar, pletbaar en een goede geleider van warmte en stroom. (Conservation Dictionary)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd