Datering
Maker Jan Kanneken
Jan Kanneken - Tinnen zoutvaatje.
Tinnen zoutvaatje. Cilindrisch van vorm met ingezwenkte wand. In het smalle deel twee profielringen. Het gedeelte onder deze profielringen fungeert als standring. Het deksel is voorzien van een knop in de vorm van een stam (hol) met daarop een rozet. Rond de knop zijn in het deksel twee profielringen gemaakt. Het deksel scharniert. Het scharnier is aan deksel en wand bevestigd met eikelvormen. De wand is bij het scharnier ingedeukt.
De herkomst van het zoutvaatje is niet bekend. Van Jan Kanneken is bekend dat hij in 1497 Bocke Harinxma bevrijdde uit een gevangenis te Groningen. Verschillende geschiedschrijver en kroniekeurs schrijven daarover, onder andere Worp en Peter van Thabor en later Christiaan Schotanus en Eelco Napjus. Jan Kanneken was 'coopman / Wijn-kooper ende kannegieter' (Schotanus). Hij reisde veel naar Groningen en trad dan in contact met de aldaar gevangen gezette Bocke Harinxma. Om geen onrust bij de Groningers te veroorzaken trad hij in dienst bij een Groninger tinnegieter. Hij bestudeerde de sloten van de boeien en de cel. Op een dag nam hij vijlen en andere instrumenten mee, liet zich insluiten en in de nacht opende hij de sloten waarmee Bocke Harinxma was vastgezet. Ze ontsnapten en klommen over de stadsmuur. Jan zwom naar de overkant en trok Bocke met een lijn door het water. Een mijl buiten de stad stonde twee paarden klaar. Diezelfde nacht nog reden ze naar Zwolle. Via Zwolle keerden ze terug naar Sneek, waar het toen groot feest was. Van Jan Kanneken is weinig werk bekend. Er is een tinnen pakbakje met het merk Jan (in 1959 in het Nijmeegs Museum, later in het Fries Museum). Er er is een tinnen drinkkan in het Fries Museum, voluit gemerkt Jan Kanneken.
literatuur:
- B. Dubbe, Tin en tinnegieters in Nederland (Lochem, 1978), p. 374
- Eelco Napjus, Chronyk van Sneek (Sneek, 1772), pp. 39-40
- Christiaan Schotanus, De Geschiedenissen van Kerckelyck en Wereldtlyck van Friesland Oost ende West (...) (Franeker, 1658), p. 437
- H. Halbertsma 'De Sneker tinnegieter Jan Kanneken' [drie artikelen] in: Sneeker Nieuwsblad 31 oktober, 1 december en 15 december 19..
- Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1998, p. 42-43
Reacties