Datering
Maker Hylke Fijlstra

Friese staartklok met voorstelling van een molen.

Staartklok. Mahoniehouten kast met dubbel kap. Zilverkleurige wijzerplaat met romeinse cijfers die de uren aangeven en Arabische cijfers die de minuten en de datum aangeven. Wijzers: urenwijzer, minutenwijzer en datumwijzer. Rechtsonder wordt de maanstand aangegeven. Onder de wijzerplaat de schildering. Daarop een voorstelling van een houtzaagmolen met ervoor een vaart, waar een man met een hengsel staat te vissen. De rechte bovenkant van de kap is voorzien van een kraalrand en erboven open houtsnijwerk: bladmotieven met in het midden het door een leeuw en wildeman gehouden stadswapen van Sneek. De deur is versierd met getordeerd kolonetten. Langs de rand van het glas van de deur een kraalrand. In het slingergat in de staart is een gepolitoerde ring aangebracht en een geëtst glas.
De rechte kap van het uurwerk was kaal. De kap is daarom na verwerving voorzien van nieuw snijwerk, door conciërge R. Poelstra vervaardigd naar voorbeeld van de staartklok met de voorstelling van de Waterpoort (inv.nr. 1990-098). De tekening die daarvoor is gebruikt heeft inv.nr. E-528. Op de wijzerplaat is de klok gesigneerd: 'H. Fijlstra / Sneek'. Deze uurwerkmaker is niet bekend. Bij het schoonmaken bleek dat op twee onderdelen (de windvleugel en de platine) was gegraveerd 'Loumans Sneek 18-12-1889'. Kennelijk maakte H. Fijlstra gebruik van onderdelen die in de kopergieterij van Louwmans waren gemaakt. Van H. Fijlstra zijn geen gegevens bekend. Wel was er een Johannes Fijlstra woonachtig aan het Kleinzand 4 en later aan het Achterom te sneek. Hij was ook uurwerkmaker. ook een Pieter Fokkes Fijlstra was uurwerkmaker in Sneek (advertentie Leeuwarder Courant van 1823) De wijzerplaat is waarschijnlijk geschilderd door Evert Spoelstra. Dit wordt op grond van stijlkenmerken verondersteld.
literatuur: - Sneeker Nieuwsblad: 8 april 1968, 29 augustus 1968, 16 september 1968 en 26 maart 1970, 2 juli 1970. - Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1967-1968, pp. 60-61 - J.J. de Vos, De historie van de firma Louwmans en Co. (niet uitgegeven manuscript) - M.A. Holtman, Meten en wegen in Friesland (Uithuizen, 1994) - www.oudegewichtjes.nl

Identificatie
Titel
Friese staartklok met voorstelling van een molen.
Objectnummer
FSM-C-057
Objecttype
  • Staartklokken
  • Uurwerken
    Algemene benaming voor het instrument dat de tijd aanduidt.
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000012806
Over
Onderwerpen
  • Molens
    Een molen is een werktuig met uiteenlopende functies. Hij kan dienen tot het vervaardigen van meel, olie, verf enzovoorts, het zagen van hout tot het oppompen van water. Een molen kan worden aangedreven door de wind, water, elektriciteit, de spierkracht van mensen (handmolen, tredmolen) of dieren (rosmolen). (Wikipedia)
Werk
Breedte
cm
Hoogte
cm
Lengte
cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Hylke Fijlstra
  2. Fa, Louwmans en Co.
Datering
Materiaal
  • Mahoniehout
    Mahoniehout is hout van bomen van het geslacht Swietenia dat voornamelijk in Centraal-Afrika groeit. Deze houtsoort wordt gebruikt voor meubels en betimmeringen. (Haslinghuis)
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd