Datering
Maker Onbekend

Windwijzer met de initialen BHA en het jaartal 1781.

Windwijzer. Koperplaat met daarin uitgezaagd de initialen BHA (Berent Harmen Alring) en het jaartal 1781. Boven de letters een uitgezaagde kroon en rechts ervan drie uitgezaagde golfvormen. Links de geklonken bus met boven in een loden contragewicht. De windwijzer staat op een ijzeren steel die is versierd met een ijzeren bol en met een doorgestoken een dwarsspaak. Deze is versierd met twee vaasvormige knoppen van messing.
De windwindwijzer is afkomstig van de achtergevel van het pand Kleinzand 22-24 te Sneek. In 1767 kocht koopman en olieslager Mintje Wouters de voorganger van het huidige pand, dat aan de westzijde van zijn eigenhuis grensde. Het werd in 1799 afgebroken om plaats te maken voor het huidige pand dat dienst zou gaan doen als woning van Tjitske Bintjes Wouters en haar man Berend Harmen Alring. In de kohierenvan reëeelbelasting staat het huisnummer in 1779 vermeld met de toevoeging "staat geheel ledig", in 1780 met "is Weggebroken Om Weder Op te bouwen" en in 1781 "is tot nog toe niet woonbaar", Toch zal het huis in 1781 wel gereed zijn gekomen, want tot 1964 stond op het achterhuis een windvaan met de initialen BHA en met het jaartal 1781. Berend Harmen Alring (1754-1824) was afkomstig uit Leer. Net als zijn schoonvader Mintje Wouters was hij koopman en olieslager. Dankzij zijn zakentalent werd hij de rijkste man van Sneek.
literatuur: - S. ten Hoeve, Sneek Gephotographeerd (Leeuwarden, 2000), pp. 210-121

Identificatie
Titel
Windwijzer met de initialen BHA en het jaartal 1781.
Objectnummer
FSM-2002-044
Objecttype
  • Windwijzers
    Windwijzers zijn eenvoudige, mechanische instrumenten om de windrichting te bepalen. Vaak zijn zij versierd. Ze bestaan uit een vast gedeelte dat gemonteerd is op een object en een draaibaar gedeelte dat draait op een verticale stang. Het draaibare gedeelte bestaat uit een metalen plaat met een bepaalde voorstelling. Bij een geringe wind kan de windrichting al worden afgelezen. Windwijzers kunnen gecombineerd zijn met andere instrumenten, zoals zonnewijzers.
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000018045
Over
Onderwerpen
  • Sneek
  • Kleinzand
Werk
Breedte
57 cm
Hoogte
106 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Onbekend
Datering
Materiaal
  • Koper
    Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Cu en het atoomnummer 29; het is roodachtig van kleur en is zeer smeedbaar en kneedbaar. Ook te gebruiken voor het metaal wanneer het woirdt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, verschillende voorwerpen en materialen te maken. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
  • Lood
    Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Pb en het atoomnummer 82; het metaal is zacht, kneedbaar en vaalgrijs van kleur. Ook te gebruiken voor het metaal wanneer het wordt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, verscheidene voorwerpen en materialen te maken. (Archeological Base Register)
  • IJzer
    Fe. Dichtheid 7,86 kg/m3. Metaal dat in de bouw zeer veel is toegepast, vooral voor het opnemen van trekkrachten in verankeringen, trekstangen e.d.. Het heeft het nadeel dat het sterk kan corroderen (roesten), waarna door volumevermeerdering schade aan bouwdelen kan optreden. Ook gebruikt voor spijkers, hang- en sluitwerk, siersmeedwerk en vele andere doeleinden. In XVII werd vooral vanwege de taaiheid en buigbaarheid veel ijzer uit Zweden betrokken en als zodanig in bestekken vermeld.Kan ook worden gegoten in vormen. Gietijzer bevat 3-5 koolstof, is bros en kan geen trekkrachten opnemen. Smeedijzer bevat ongeveer 0,1 koolstof. IJzer met zeer weinig koolstof wordt staal genoemd.
  • Messing
    Legering van koper en zink, z.g. geelkoper. Hiervan werden talloze voorwerpen gegoten, zoals kronen, lezenaars, koorhekken of onderdelen daarvan. Men noemde dit geelgieterswerk. (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden