Datering
Maker A. Bayly

Kaart II. Het stoomgemaal te Spaardam, 1 October 1843.

Na 1600 zijn de schepraderen van molens vervangen door vijzels. Met een vijzel kan men water tot drie meter hoogte opvoeren. Was een grotere hoogte nodig, dan werden meer molens achter elkaar gebouwd. Veel droogmakerijen zijn met zo'n "molengang" drooggemalen. De eerste stoompomp voor polderbemaling is in 1787 bij Rotterdam gebruikt. Geleidelijk vervingen stoomgemalen de windmolens. Stoomgemalen werden ingezet bij grote droogmakerijen, zoals van het Haarlemmermeer in 1852. Tegenwoordig gebruiken we gemalen met dieselmotoren of elektrische aandrijving. De stoomgemalen Spaarndam, Cruquius en de Lijnden werden ingezet bij het droogmalen van de Haarlemmermeer in 1852.

Gedetailleerde beschrijving

Situatiekaart van de omgeving van Spaarndam, met rechts het IJ en links het Spaarne. Noorden is rechtsboven. Op de kaart is een kanaal geprojecteerd van het Spaarne naar het IJ. Bij het Spaarne is een Stoom-Waterwerktuig aangegeven en bij Spaarndam een Uitwaterende Sluis. Letters bij het stoomwerktuig verwijzen naar de aanzichten en doorsneden rechtsonder. De titel staat linksonder. Onder de titel twee schaalstokken: 1:2000 voor de kaart en 1:200 voor de gebouwen. rechtsonder een Nota.: De nieuwe werken zijn met gestippelde lijnen voorgesteld en gekleurd. Ook zijn de oevers der binnenwateren gekleurd met een ligt blauwe tint, en die van de buitenwateren, of het IJ, met een ligt groene.; Linksonder buiten het kader: Bayly et Huart, in lap, scul. ; rechtsonder: Lith. van Huart, te 's Hage. Uit:

Identificatie
Titel
Kaart II. Het stoomgemaal te Spaardam, 1 October 1843.
Objectnummer
013524
Objectcategorie
Grafiek
Objecttype
  • lithografie (prent)
    Steendruk. Prent die is gedrukt door middel van een afgeplatte steen en de daarop aangebrachte tekening of schildering. De steen is zodanig voorbewerkt dat de drukinkt alleen hecht op het vette materiaal waarmee de voorstelling op de steen is aangebracht. (Religieus Erfgoedthesaurus)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/zzm-collect-11392
Over
Onderwerpen
  • Stoomgemaal
    In de loop van de 20st eeuw werden de meeste poldermolens vervangen door stoomgemalen. (Molenwoordenboek G.J. Pouw)
Werk
Breedte
63.5 cm
Hoogte
44.0 cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Maker
  1. A. Bayly (lithograaf)
  2. Johannes Marinus Huart (lithograaf)
Datering
Materiaal
  • papier
    Refers generally to all types of thin matted or felted sheets or webs of fiber formed and dried on a fine screen from a pulpy water suspension. The fibers may be animal, such as hair, silk or wool, or mineral, such as asbestos, or synthetic. However most paper is made from cellulosic plant fiber, such as from wood pulp, grass, cotton, linen, and straw.Verwijst in het algemeen naar alle typen vervilte vellen of weefsels die bestaan uit vezels, die uit in water gedompelde pulp zijn gevormd en gedroogd op een fijn schepraam. De vezels kunnen dierlijk zijn, zoals haar, zijde of wol, of mineraal, bijvoorbeeld asbest. Ook kunstvezels zijn een mogelijkheid. Het meeste papier wordt echter gemaakt van plantenvezels van bijvoorbeeld houtpulp, gras, katoen, linnen en stro. (Project Fotografie)
  • inkt
    Een vloeibare stof die wordt gebruikt voor tekeningen of overtrektekeningen. Een ondoorzichtig, doorgaans zwart pigment wordt vermengd met een oplosmiddel, zoals water, om een vloeistof te verkrijgen die met een pen of inkt kan worden aangebracht. (Project Fotografie)A fluid medium used for drawings or tracings. An opaque, usually black, pigment is mixed with a vehicle such as water to produce a fluid which can be applied with a pen or brush. Through the end of the 19th century, ink was supplied dried in stick or block form which was ground and mixed with water as needed. At the beginning of this century prepared ink became popular. (Project Fotografie)Inkt is een gekleurde vloeistof bestaande uit een pigment of kleurstof verdeeld in een geschikte drager om ermee te kunnen schrijven of drukken. (Conservation Dictionary)
Techniek
  • Lithografie (techniek)
    Steendruk. Prent die is gedrukt door middel van een afgeplatte steen en de daarop aangebrachte tekening of schildering. De steen is zodanig voorbewerkt dat de drukinkt alleen hecht op het vette materiaal waarmee de voorstelling op de steen is aangebracht. (Religieus Erfgoedthesaurus)
Aankoop & Licentie
Verworven
onbekend
Licentie
BY-SA
Locaties
  • Spaarndam
Reproductie
Vervaardiger van reproductie
Picturae