Datering
Maker Fa, Louwmans en Co.
Inhoudsmaat voor vloeistof: 1/2 decaliter.
Inhoudsmaat voor vloeistof met een inhoud van een halve decaliter. Cilindervormig blik met een versterkte stuiknaad aan de achterzijde en een gesoldeerde band om de bovenrand opgebouwd uit meerdere lagen staalband. Om de rand een wijkende lip die in hoogte toeneemt naar voren toe. Aan deze lip is een halfrond hengsel gemonteerd. Tegen de achterzijde van de cilinder is een handvat gesoldeerd. Onder de cilinder een breed uitlopende voet. Op de buitenkant een gesoldeerd plaatje koper met maataanduiding '1/2 Dekaliter' en de het merk L. Daarboven een loodprop met een kantoorteken (vermoedeleijk 15: Leeuwarden) en een ijkmerk (f?) van 1894-1895. In de rand meerdere ijkletters waarvan de oudst zichtbare (g) stamt uit 1896-1897 en de jongste uit (F) 1971-1972. Onder de bodem een metalen verstevigingskruis.
De inhoudsmaat werd gebruikt in de winkel voor koloniale waren en latere bakkerijgroothandel A. Veen & Zoon aan het Leeuwenburg te Sneek. In 1971 ging deze zaak op in een groter geheel. Het pand aan de Leeuwenburg en alle inventaris werden verkocht. De laatste directeur behield de inhoudsmaten.
Het merk L werd gebruikt door de firma Louwmans te Sneek. Deze firma maakte veel maten en gewichten, Zelfs zodanig veel dat de ijkers van het ijkkantoor van Leeuwarden (nr. 15) tot eind 1874 op de fabriek kwamen om te ijken. In 1903 verhuisde het bedrijf van Sneek naar Wenum (bij Apeldoorn) omdat de vele gebouwen aan de Gedempte Pol niet goed geschikt te maken waren om te voldoen aan de Arbeids- en veiligheidswet. In Wenum betrok de firma een voormalige levensmiddelenfabriek.
literatuur:
- J.J. de Vos, De Historie van de firma Louwmans en Co. (niet uitgegeven manuscript)
- M.A. Holtman, Meten en wegen in Friesland (Uithuizen, 1994)
- G.M.M. Houben en D.A. Wittop Koning, 2000 jaar Gewichten in de Nederlanden (Lochem, 1980)
- www.oudegewichtjes.nl
Reacties