Datering
Maker J. Nooitgedagt

Een paar Friese schaatsen van het merk J. Nooitgedagt, IJlst.

Een paar Friese schaatsen, voorzien van modern lederwerk. De veters ontbreken. Uitgesmeed ijzeren puntje voor op het ijzer.
Jan Nooitgedagt (1840-1920) was de grondlegger van schaatsenfabriek Nooitgedagt te IJlst. In 1865 kocht hij een smederij en begon daar schaatsen en schaven te maken. De vier zonen van Jan Nooitgedagt werkten ook in het bedrijf: Jarig (1866-1942), Aldert (1871-1929), Thijmen (1873-1957) en Jentje (1878-1935). Tegen het einde van de 19-de eeuw gingen de zaken goed. In 1893 werd een nieuwe fabriek gebouwd. In 1900 had Nooitgedagt zo'n 50 man personeel. De vier zonen maakten studiereizen naar Frankrijk, Engeland en Zweden, zodat men op de hoogte bleef van de nieuwste materialen en productie-technieken. Rond 1900 trad vader Jan uit het bedrijf en namen de vier zonen het bedrijf over. Nog steeds werden er schaatsen en gereedschappen gemaakt. Wat de schaatsen betreft ging men zich meer en meer toeleggen op het maken van metalen schaatsen. In 1934 maakte men daarbij gebruik van matrijzen die in Duitsland waren gekocht. Rond 1935 nam een aantal zonen het bedrijf over: Jan Jarigs (1893-1945), Jan Alderts (1897-1982), na 1945 aangevuld met Tjitte Jentjes (1917-1988) en Aldert Alderts (1926 - ). In 1939 werd de Elfstedenschaats ontworpen door Zweitse Planting. Het type was geen succes. Ook de in 1954 op de markt gebrachte combinoor (ontworpen door Jan Kaay) was weinig succesvol. In 1965 werd de productie van schaatsen gestopt.

Identificatie
Titel
Een paar Friese schaatsen van het merk J. Nooitgedagt, IJlst.
Objectnummer
FSM-1981-081
Objecttype
  • Friese doorlopers
  • Schaatsen
    Gebruiksvoorwerpen ieder bestaande uit een langwerpig, geslepen ijzer, bevestigd in een houten of metalen voetrust die met banden of riemen onder de voet wordt vastgemaakt of met een schoen één geheel vormt, waarmee men zich over het ijs voort kan bewegen.
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000002430
Werk
Breedte
cm
Hoogte
cm
Lengte
42.5 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. J. Nooitgedagt
Datering
Materiaal
  • Beukenhout
    Beukenhout is het hout van de beukenboom (Fagus sylvatica). Het is een vaste, vrij harde, maar weinig weersbestendige houtsoort, bleekbruin van kleur met donkerbruine spiegels, onderhevig aan trekken. Deze houtsoort is wel bruikbaar voor gereedschap en niet geschikt voor funderingshout. Het hout is een belangrijke brandstof voor glasovens. (Haslinghuis)
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
  • Staal
  • Metaal
    Alle leden van een grote groep stoffen die meestal een kenmerkende glans vertonen. Het zijn goede geleiders van elektriciteit en warmte, ze zijn ondoorschijnend, kunnen smelten en zijn meestal pletbaar of kneedbaar. (Project Fotografie)Any of a large group of substances that typically show a characteristic luster, are good conductors of electricity and heat, are opaque, can be fused, and are usually malleable or ductile. (Project Fotografie)Een metaal is een materiaal dat in vaste vorm kristallijn is, ondoorzichtig, smeedbaar, pletbaar en een goede geleider van warmte en stroom. (Conservation Dictionary)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden