Download
Datering

Spanen doos

Kleine kledingstukken werden op Marken veelal bewaard in dozen, tonnetjes en kisten. De dozen werden gestapeld. Tussen de dozen lagen geborduurde kleedjes ter bescherming van de decoratie op de deksels. De spanen dozen komen uit Duitsland, uit het Zwarte Woud. De oudste zijn versierd met kleine motiefjes. Spanen doos met deksel, op de deksel en rond om de doos zijn geometrische motieven in verschillende kleuren aangebracht. Ook in Hindeloopen werden opbergdozen gebruikt. Dit waren doorgaans rijk versierde, ovale dozen, die ‘buttes’ genoemd werden. Buttes werden beschilderd met een voor Hindeloopen kenmerkend, bont sierpatroon van bloemmotieven en bladranken.

Gedetailleerde beschrijving

Spanen doos met deksel, rond. Bovenkant deksel voorzien van geometrische motieven in de kleuren groen en rood met zwarte vierkantjes, eenvoudige vogels en bloemen op lichtgele ondergrond. Zijkant deksel zwarte figuren en stippen op lichtgele ondergrond. Mogelijk met sjabloon aangebracht. Zijkant doos rode en zwarte stippen en figuren op lichtgele en oranje ondergrond. Doos in midden verstevigd met band.

Identificatie
Titel
Spanen doos
Objectnummer
000021
Objectcategorie
Huisraad
Objecttype
  • spanen doos
    Spanendozen zijn gemaakt van zeer grote houtsplinters, ook wel spaanders genoemd. Kleine kledingstukken werden in Marken veelal bewaard in (spanen)dozen, tonnetjes en kisten. De dozen werden gestapeld. Tussen de dozen lagen geborduurde kleedjes ter bescherming van de decoratie op de deksels. De spanendozen komen uit Duitsland, uit het Zwarte Woud. De oudste zijn versierd met kleine motiefjes.
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/zzm-collect-8113
Werk
Hoogte
18. cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Datering
Materiaal
  • beukenhout
    Beukenhout is het hout van de beukenboom (Fagus sylvatica). Het is een vaste, vrij harde, maar weinig weersbestendige houtsoort, bleekbruin van kleur met donkerbruine spiegels, onderhevig aan trekken. Deze houtsoort is wel bruikbaar voor gereedschap en niet geschikt voor funderingshout. Het hout is een belangrijke brandstof voor glasovens. (Haslinghuis)
  • eikenhout
    Eiken is het hout van de Quercus robur. Het hout is hard en goed bestand tegen water. Het is in Noord-Europa op grote schaal gebruikt in de bouw, voor schepen, meubels en panelen. (Conservation Dictionary)Eikenhout is het hout van de eikenboom. Eikenhout is een zeer duurzame houtsoort met wijde poriën, en met brede glinsterende spiegels wanneer het dosse gezaagd is. Het is belangrijk materiaal voor balken, kappen, kozijnen, deuren, betimmeringen e.d.. Tot in de 17e zeer algemeen toegepast, tegenwoordig door schaarste kostbaar en als timmerhout vrijwel geheel door naaldhout verdrongen. Het laat zich goed besnijden en is daarom geschikt voor het maken van meubels. Voor betimmeringen gebruikte men graag wagenschot en gekloofde planken. Eikenhout werd doorgaans aangeduid naar de plaats van herkomst of naar de doorvoerhaven: bv. Deventer hout, Zutphense planken, Hasselts hout (aangevoerd langs de Overijsselse Vecht), Rijns eiken, Wezels hout (langs de Lippe, Ruhr en Rijn aangevoerd), Brabants hout. Noords eikenhout kwam uit Noord-Duitsland en de Oostzeelanden. In Oost-Nederland werd veel inlands eiken verwerkt. Thans is er in hoofdzaak Frans, Westfaals en Slavonisch eiken in de handel. (Haslinghuis)Oak is the wood of Quercus robur. The wood is hard and highly resistant to water. It has been widely used in northern Europe in construction, for ships, furniture and panels. (Conservation Dictionary)Oak wood is the wood of the oak tree. Oak is a very durable type of wood with wide pores, and with wide glistening mirrors when cut on the dead end. It is important material for beams, hoods, frames, doors, paneling and the like. Very widely used until the 17th century, nowadays it is expensive due to its scarcity and almost completely replaced by softwood. It is easy to cut and therefore suitable for making furniture. For paneling, people liked to use wagon shot and split planks. Oak wood was usually designated by its place of origin or transit port: e.g. Deventer wood, Zutphen planks, Hasselt wood (supplied along the Overijsselian Vecht), Rhenish oak, Wesel wood (supplied along the Lippe, Ruhr and Rhine rivers), Brabant wood. Nordic oak wood came from northern Germany and the Baltic countries. In the eastern Netherlands a lot of native oak was processed. Nowadays mainly French, Westphalian and Slavonian oak is in trade. (Haslinghuis)
  • verf
    Iedere dispersie van een pigment in een oplosmiddel van water, olie of een andere organische stof. (AAT-Ned)
Techniek
  • Geschilderd
    Schilderen: oppervlakkige behandeling, bestaande uit het aanbrengen van één of meer verflagen.
Aankoop & Licentie
Verworven
aankoop 18 januari 1949
Licentie
BY-SA
Locaties
  • Marken
  • Amsterdam
Reproductie
Vervaardiger van reproductie
Wim Zandbergen

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd