Datering
Maker Gerard Hulst van Keulen
Kaart van de Zuiderzee. Behelzende voornamelyk het vaarwater van Amsterdam, na Texel en 't Vlie, benevens de Havens van het Nieuwe Diep by de Helder; het Oude Veer bezuiden Wieringen en de Sloot by Vlieland. Met alle derzelver Peilingen en Diepten
Deze nieuwe kaart wordt voor het eerst op een afwijkende kleinere schaal afgedrukt namelijk ca. 1:150.000. De ontwikkeling van deze kaart, van voorlopige schetsen tot de volledig gedrukte versie, heeft in een kort tijdsbestek plaatsgevonden. Het eindresultaat werd in februari of maart 1780 uitgegeven blijkens een advertentie in de Amsterdamse Courant van 8 en 10 februari 1780. Voorafgaand aan dit eindresultaat zijn er voor zover bekend zes zogenaamde provisionele schetsen gemaakt, waarbij delen van de kaart in manuscript ingetekend zijn of delen gewijzigd door het opplakken van een verbetervel. De advertentie van februari 1780 vermeldt dat het ging om Een Nieuwe groote en zeer accurate KAART van de ZUIDER-ZEE, TESSEL en de VLIESTROOM, &c. Dit valt echter niet goed in overeenstemming te brengen met de voorstelling van de Vliestroom, waarbij het geulenpatroon vrijwel identiek is aan de kaart van Nicolaas Witsen uit 1712. Het is onbegrijpelijk waarom Van Keulen dit heeft gedaan. Waarschijnlijk kon hij niet over recente gegevens beschikken en blijkt de tekst in de advertentie gewoon een verkooptruc. Deze kaart betreft de derde staat van deze kaart uitgegeven na 1790. De uiteindelijke plaats voor de titel, rechtsonder, is nog vrijgelaten.
Gedetailleerde beschrijving
[KAART | VAN DE | ZUIDER - ZEE | Behelzende voornamelyk het vaarwater van AMSTERDAM, na | TEXEL en 't VLIE, benevens de Havens van het NIEUWE DIEP | by de HELDER ; het Oude VEER bezuiden WIERINGEN en de | Sloot by VLIELAND. Met alle derzelver Peilingen | en Diepten &. &.]. - Schaal [ca. 1:140.000]. - [Te Amsterdam : by G. HULST VAN KEULEN. | aan de oost zyde van de Nieuwen Brug], 1780. - 1 kaart : kopergravure, ingekleurd ; 69 x 103 cm. - Titel en impressum staan niet op deze kaart, de ruimte ervoor is rechtsonder vrijgelaten ; vergelijk ZZM 006656.; - Schaalstok van 3 Duitsche Mylen 15 op een Graad [= 15,5 cm.] et al. linksonder. - Bijkaart: SCHETS VAN HET VAARWATER VAN HET AMSTELDIEP NA en IN het VEER. ANNO 1780. - 17 X 26,5 cm. Titel op één regel boven. - WNW boven. - Kompasroos in het midden. - Coördinaten zijn in de randen aangegeven. - Parallellen en meridianen zijn ingetekend. - Westen boven. - Kompasroos links. - Tien hele en twee halve windrozen met loxodromen. - De loxodromen zijn op het vasteland van Noord-Holland maar gedeeltelijk doorgetrokken ; wel zijn ze heel vaag zichtbaar. - Verso blank.; Misschien is het een manuscript.
Reacties