Datering
Maker Willem Boosman

Vloeistofkompas in standaardkompas

Dit soort vloeistofkompassen werden gebruikt als stuurkompas. Het vloeistofkompas bestaat uit een kompasroos dit zich bewoog in een deels houten rand. Door de vloeistof bewoog het kompasroos minder hevig als een droogkompas op zee. Aan de zijkant kon verlichting in de vorm van een olielampje geplaatst worden om ook het kompas in het donker te kunnen aflezen.

Gedetailleerde beschrijving

Kompaspaal en kompas ZZM 3698/a, nachthuis ZZM 3698/b. Vloeisstofkompas in standaardkompas met nachthuis. Kompasroos is drijvend. De winstreken zijn resp. " NO / O / ZO / Z / ZW / W / NW ". De noordpijl is in de vorm van een gestyleerde lelie getekend. De roos is verdeeld in 128 streken en in 360 graden. De roos heeft twee parralel geplaatste magneten. De koperen ketel is van binnen wit geschilderd en heeft een zeilstreep. Het kompas is opgehangen met een cardanusring. De vierkante teakhoutenkompaspaal heeft aan zijkant twee compensatoren. Op merkplaatje de tekst: " Firma W. BOOSMAN AMSTERDAM ". Aan zijkant twee ringen voor het sjorren. Aan onderkant twee deurtjes en bevestigingsbeugel voor plaatsing op dek. Het nachthuis is van hout, vierkant met schuine voorkant met glas. Rond plas in bovenzijde. Opzij is koperen verlichtingslamp aangebracht. In oorspronkelijke petroleumlamp is electrische fitting gemonteerd.

Identificatie
Titel
Vloeistofkompas in standaardkompas
Objectnummer
003698 a/b
Objectcategorie
Instrumenten
Objecttype
  • kompas
    Instrumenten voor het meten en aangeven van een horizontale verwijzingsrichting in relatie tot het magnetische noorden. (AAT-Ned)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/zzm-collect-12868
Over
Onderwerpen
  • Navigatie
    Navigatie is de kunst van het plannen en volgen van een route om zich daarmee van de huidige positie naar de bestemming te verplaatsen. Het woord 'navigatie' is afgeleid uit de Latijnse woorden navis, dat schip betekent, en agere, dat in deze context bewegen of sturen betekent. (Wikipedia)
Werk
Breedte
65.0 cm
Hoogte
104.0 cm
Lengte
35.0 cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Maker
  1. Willem Boosman (vervaardiger)
Datering
Materiaal
  • glas (materiaal)
    Een amorfe, anorganische substantie die wordt gemaakt door silica (siliciumdioxide) te fuseren met een basisoxide, meestal transparant maar vaak ook doorschijnend of ondoorschijnend. Kenmerkende eigenschappen zijn de hardheid en stijfheid bij normale temperaturen, de plastische eigenschappen bij verhoogde temperaturen en de weersbestendigheid en bestendigheid tegen de meeste chemische stoffen, behalve waterstoffluoride. Het wordt gebruikt voor zowel gebruiksdoeleinden als decoratieve doeleinden, en kan worden gemaakt in diverse vormen, gekleurd en gedecoreerd. Glas is ontstaan als glazuur in Mesopotamië in ongeveer 3500 v. Chr. De eerste voorwerpen die geheel van glas zijn vervaardigd, dateren van ongeveer 2500 v. Chr. (Project Fotografie)An amorphous, inorganic substance made by fusing silica (silicon dioxide) with a basic oxide; generally transparent but often translucent or opaque. Its characteristic properties are its hardness and rigidity at ordinary temperatures, its capacity for plastic working at elevated temperatures, and its resistance to weathering and to most chemicals except hydrofluoric acid. Used for both utilitarian and decorative purposes, it can be formed into various shapes, colored or decorated. Glass originated as a glaze in Mesopotamia in about 3500 BCE and the first objects made wholly of glass date to about 2500 BCE. (Project Fotografie)Glas is de verzamelnaam voor hard, doorzichtig, niet kristallijn materiaal, bereid uit gesmolten zand, kalk en soda (natriumcarbonaat) of potas (kaliumcarbonaat). Met 'niet kristallijn' wordt bedoeld dat glas een gestolde vloeistof is.
  • ijzer
    Fe. Dichtheid 7,86 kg/m3. Metaal dat in de bouw zeer veel is toegepast, vooral voor het opnemen van trekkrachten in verankeringen, trekstangen e.d.. Het heeft het nadeel dat het sterk kan corroderen (roesten), waarna door volumevermeerdering schade aan bouwdelen kan optreden. Ook gebruikt voor spijkers, hang- en sluitwerk, siersmeedwerk en vele andere doeleinden. In XVII werd vooral vanwege de taaiheid en buigbaarheid veel ijzer uit Zweden betrokken en als zodanig in bestekken vermeld.Kan ook worden gegoten in vormen. Gietijzer bevat 3-5 koolstof, is bros en kan geen trekkrachten opnemen. Smeedijzer bevat ongeveer 0,1 koolstof. IJzer met zeer weinig koolstof wordt staal genoemd.
  • koper
    Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Cu en het atoomnummer 29; het is roodachtig van kleur en is zeer smeedbaar en kneedbaar. Ook te gebruiken voor het metaal wanneer het woirdt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, verschillende voorwerpen en materialen te maken. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
  • teakhout
    Teakhout is duurzaam tropisch hardhout van de Tectona grandis. Het is afkomstig uit Zuidoost-Azië en Indonesië. Java-teak wordt ook djati genoemd. Omdat teakstammen zeer grillig van vorm zijn, worden ze bekapt tot zwalpen om de transportkosten te beperken. Teak bevat veel kalk, waardoor gereedschap spoedig bot wordt. Voor 1940 in Nederland oa veel toegepast voor betimmeringen, winkelpuien en deuren.Soortgelijk hout van andere boomsoorten werd vaak ten onrechte als teak aangeduid, zoals Yang teak (Diptocarpus spec.), Umgusi of Rhodesia teak (Baikiaea plurijuga), Iroko of African teak (Chlorophora excelsa) en Bankirai, Borneo teak (Shorea leavifolia). (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Verworven
schenking 1 februari 1952
Licentie
BY-SA
Locaties
  • Den Helder
  • Den Helder
Reproductie
Vervaardiger van reproductie
Picturae

Trefwoorden