Datering
Maker Jan Belkmeer
Nieuwe afteekening van alle de banken, canaalen, tonnen en dieptens. Gelegen voor de stad Enkhuysen in de Zuyderzee
Deze kaart, omstreeks 1720 vervaardigd door Jan Belkmeer, toont de zandbanken en geulen voor de kust van Enkhuizen. De nadruk ligt hierbij op het Enkhuizer Zand, het gedeelte van de Zuiderzee voor Enkhuizen. De plattegrond van Enkhuizen bevat veel fouten en is louter ter illustratie bijgevoegd. In het bijzonder laat de kaart een nooit gerealiseerd plan zien voor de aanleg van een nieuwe havenmond van de stad tot aan de vuurtoren de Ven bij de Gelderse Hoek. In de rechter bovenhoek van de kaart is de nieuwe situatie in aanzicht te zien. De havenmond was een project voor een zogenaamde lucht- of zeepbelcompagnie in Enkhuizen. Deze windhandel was aan het begin van de achttiende eeuw in heel Europa ontstaan uit speculatiezucht. Volgens het opschrift is de kaart getekend door Jan Belkmeer, een diopticus uit Enkhuizen. Een diopticus was iemand die zich specialiseerde in lenzen en kijkers. De aanduiding Diopt. L. geeft aan dat hij lector was in de dioptrica. Jan Belkmeer had dus waarschijnlijk weinig ervaring in het maken van kaarten en moet geholpen zijn door schippers en loodsen bij het in kaart brengen van het Enkhuizen Zand met al zijn geulen en zandbanken. Wie de graveur was van de kaart is niet bekend.
Gedetailleerde beschrijving
Plan voor de aanleg van een kanaal van Enkhuizen richting de Ven.[Vervolg titel] Waar in Aengeweesen word, hoedanig men, uyt de | Stad Nae de VUUR TOREN door het VOORLAND | Gevoeglyk kan maken een | NIEUWE ZEE HAVEN / Aan de Ed: Groot Achtb: H.ren Borgerm.ren | en Regeerders der gemelde Stad | Eerbiedig opgedraagen door | P.E. Inv. ; Getekent | Door IAN BELKMEER | Ph. et Diopt. L. | Te Enkhuysen. Schaal [ca. 1:9.500]. [s.l. : s.n., na ca. 1720]. 1 kaart : kopergravure, ingekleurd ; 50 x 56,5 cm. Titelcartouche middenboven. Schaalstok van 500 Rynlandse Roeden [= 19,5 cm] rechtsonder. Parallellen en meridianen zijn aangegeven. Het impressum ontbreekt zoals bij ZZM 001040 a/b. Rechtsboven inzet: VERBEELDING | VAN DE MOND VAN DE | NIEUWE HAVEN. Stadswapen en legenda 1-19 en A-B rechtsonder. Verso blank. Westen boven. Kompasrozen links en rechts, elk met 32 loxodromen. Windrozen: 10 hele en 2 halve. Schepen, 9 stuks, zijn ingetekend. Tonnen zijn aangegeven. De kaart is een navolging van de kaart uitgegeven bij Gerard van Keulen.
Reacties