Datering
Maker I.G. de Visser

Scheepsmodel van een 16e eeuws werkscheepje.

Scheepsmodel van een 16e eeuws werkscheepje. Op spanten gebouwd uit eikenhout. Schaal 1:20. Rondhouten en tuigage: geen. Romp: rechte, hellende voorsteven, rechte (minder) hellende achtersteven, plat vlak. Het model van voor naar achter: De stevens rusten op het vlak. De bodem is geheel vlak. De huid bestaat uit twee overnaadse gangen met voor en achter puntsukken voor de aansluiting op het vlak. De planken van vlak en gangen zijn op de spanten en aan elkaar bevestigd met koperen spijkers. In het voorschip op de spanten een mastspoor.
Het model is vervaardigd naar een wrak dat werd gevonden bij opgravingen in het Workumer Nieuwland. Het betreft een werkscheepje uit ca. 1550 met kenmerken van de punter, de praam en de haringboot. Er is een mastspoor gevonden maar geen doft. Onbekend is hoe de mast gesteund werd en welke tuigage er is gebruikt. Vermoedelijk is het scheepje aan het eind van haar werkzame periode afgezonken als golfbreker voor de daarachter aangelegde polder.

Identificatie
Titel
Scheepsmodel van een 16e eeuws werkscheepje.
Objectnummer
FSM-2011-070
Objecttype
  • Scheepsmodellen
    Nabootsing van een vaartuig op klein formaat. (Encyclo.nl)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000022120
Over
Onderwerpen
  • Pramen
    Een gestrekt, plat binnenschip met vlakke bodem dat vanaf de middeleeuwen veel in Noord-Europa werd gebruikt. (AAT)Gestrekt plat binnenschip met vlakke bodem. dat vooral in de Nederlanden werd gebruikt. Varianten met eigen kenmerken zijn vaak naar de bouwplaats vernoemt (Hoogeveense praam, Drentsepraam enz.).
  • Workum
Werk
Breedte
15.5 cm
Hoogte
10.1 cm
Lengte
75.0 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. I.G. de Visser
Datering
Materiaal
  • Eikenhout
    Eiken is het hout van de Quercus robur. Het hout is hard en goed bestand tegen water. Het is in Noord-Europa op grote schaal gebruikt in de bouw, voor schepen, meubels en panelen. (Conservation Dictionary)Eikenhout is het hout van de eikenboom. Eikenhout is een zeer duurzame houtsoort met wijde poriën, en met brede glinsterende spiegels wanneer het dosse gezaagd is. Het is belangrijk materiaal voor balken, kappen, kozijnen, deuren, betimmeringen e.d.. Tot in de 17e zeer algemeen toegepast, tegenwoordig door schaarste kostbaar en als timmerhout vrijwel geheel door naaldhout verdrongen. Het laat zich goed besnijden en is daarom geschikt voor het maken van meubels. Voor betimmeringen gebruikte men graag wagenschot en gekloofde planken. Eikenhout werd doorgaans aangeduid naar de plaats van herkomst of naar de doorvoerhaven: bv. Deventer hout, Zutphense planken, Hasselts hout (aangevoerd langs de Overijsselse Vecht), Rijns eiken, Wezels hout (langs de Lippe, Ruhr en Rijn aangevoerd), Brabants hout. Noords eikenhout kwam uit Noord-Duitsland en de Oostzeelanden. In Oost-Nederland werd veel inlands eiken verwerkt. Thans is er in hoofdzaak Frans, Westfaals en Slavonisch eiken in de handel. (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden