Cliché met afbeelding van de vlamkast van een stoomketel, liggend voor een bedrijfsgebouw.

Cliché. Zinken plaat voorzien van een fotonegatief en gespijkerd op een eikenhouten blok. De plaat is sterk gecorrodeerd maar toont nog juist de vlamkast van een stoomketel (linksonder) voor een bedrijfsgebouw. In het blok een ingeslagen nummer; 11371
In april 1899 werd op een terrein tussen Vliet en Nieuwe Kanaal te Leeuwarden een machinefabriek en scheepsbouwwerf gesticht door Roelof Molema (1866-1918) uit Hoogezand en Derk Landeweer (1876-1955) uit Martenshoek. De naam van het nieuwe bedrijf werd V.O.F. Molema & Landeweer. Het was het eerste bedrijf dat zich in Leeuwarden bezig ging houden met het vervaardigen van stoommachines. Al in 1900 trad er een derde vennoot toe tot de Firma : Derk Stemmer (1863-1938) ook afkomstig uit Hoogezand. De naam van de Firma veranderde aanvankelijk in Molema, Landeweer & Co. en vanaf ca. 1903 in Molema, Landeweer &Stemmer. Op 6 augustus 1900 liep de eerste in Leeuwarden gebouwde stoomboot van stapel. Het was een beurtschip voor rekening van de heren H. en B. Lyklema die er de beurtdienst Woudsend – Sneek – Leeuwarden mee gingen onderhouden. Derk Landweer trouwde op 30 juli 1900 met Stientje Molema (1876-1933, ook uit Hoogezand maar geen directe familie van mede-vennoot Roelof). Uit dit huwelijk werden geboren: Harm (1902-1993), Elsje (1904-1905), Elsje (1906-1996) en Eerke (1910-1987) Op 30 maart 1908 gaat een nieuwe stoomboot te water voor het beurtveer tussen Sloten – Sneek – en Leeuwarden. Voor rekening van F. van der Wal uit Sloten. Ca. 1910 Beurtschip Eendracht II voor de gebroeders Bakker te Langweer (de latere Watersport VI van H. van Duuren) In 1912 wordt naast de werf een elektriciteitscentrale gebouwd. Op 1 sept 1917 wordt de firma ontbonden en gaat Derk Landeweer alleen verder met het bedrijf. De nieuwe naam wordt D. Landeweer’s Machinefabriek & Scheepsbouwwerf. Het bedrijf blijft zich uitbreiden en vernieuwen. In 1923 komt er een elektrisch lasaggregaat, in 1924 een nieuwe 30-tons kraan aan het Nieuwe Kanaal. In 1927 krijgt het bedrijf toestemming voor een uitbreiding van de ketelmakerij en de plaatsing van een 200-tons stoompers. In 1929 krijgt Derk Landeweer patent op een nieuw type vlamkast voor stoomketels. Hierdoor waren minder interne verstevigingen nodig waardoor de ketels eenvoudiger te reinigen waren. In de jaren 1930 kreeg het bedrijf met tegenslagen te maken als gevolg van de algemene financiële crisis. Het lukte niet langer om financiering te krijgen voor belangrijke projecten. Aanbetalingen voor materiaal konden hierdoor niet meer worden gedaan. De hypotheekverstrekker, de Friesche Bank, verkeerde zelf in geldnood en werd overgenomen door de Amsterdamsche bank. In 1934 viel het doek voor D. Landeweer’s Machinefabriek & Scheepsbouwwerf. De fabriek en inventaris werden geveild en Derk Landeweer verliet Leeuwarden. In 1935 adverteert hij in de Leeuwarder Courant met een expertisebureau voor keuringen en ontwerpen van technische installaties en schepen. Dit bureau was gevestigd te Amsterdam. Later woonde hij in Scheveningen, tijdens de oorlog in Roden en tenslotte in Norg. Daar overleed hij op 4 oktober 1955. In 1937 werd het terrein van de fabriek in gebruik genomen door het Provinciaal Electriciteitsbedrijf. Het gebied is tegenwoordig (2010) een winkelcentrum dat ‘De Centrale’ wordt genoemd. Niets herinnerd nog aan de machinefabriek en scheepswerf. Eén van de kinderen van Derk Landeweer, Harm, werd zelf ook opgeleid tot werktuigbouwkundig ingenieur. In 1930 vestigt hij zich in Den haag. Op 5 januari 1933 trouwt Harm met Aagje Hommema (Birdaard 29-08-1901 - ?). Op 11 januari van datzelfde jaar vertrekt het bruidspaar naar Sumatra. Te Pankalan Brandan wordt daar op 1 september 1937 Derk Landeweer geboren. Deze Derk Landerweer jr. schonk wat restte van het bedrijfsarchief aan het Fries Scheepvaart Museum.
Vermoedelijk is het cliché gebruikt als illustratie bij publicaties over het in 1929 door Derk Landeweer verkregen patent op een nieuw type stoomketel.
Literatuur: - Leeuwarder Courant, diverse artikelen: o.a. 13-04-1899, 23-01-1900, 07-08-1900, 04-09-1934, 21-02-1935 - Leovardia nr. 5 (Juni 2001), pp. 13, 14