Datering
Maker Pals Karsten

Tegeltableau met voorstelling van een driemastgaljoot.

Tegeltableau (4 x 5 tegels) met voorstelling in blauw en wit van een driemastgaljoot. Op de spiegel, in een banderol (links): "J. Sibrand(s)" en "anno 1774" (rechts). Op de vlag wederom de initialen "J : S" en "G.K."
Pals Karsten. Gedoopt 31 okt. 1723 in Harlingen. Zoon van Karst Palsen en Beekie Pyters. Op 16 mei 1745 trouwde hij met Saakjen Gerbens en kreeg volgens de doopboeken van Harlingen drie kinderen: Karst, Froukjen en Trijntje. In 1749 komt de naam Pals Karsten in het Quotisatiekohier van Harlingen voor met als beroep 'Gleijbakkers Knegt'. Hij had een 'gering bestaan'. De overlijdensdatum is niet gevonden. Pals Karsten signeerde een keer voluit (tableau in het stadhuis van Dokkum). De door hem geschilderde schepen zijn zeer nauwkeurig geschilderd. Karakteristiek zijn ook de bruisende golven en de wolkenluchten. Het vroegst gedateerde tableau is uit 1750, het laatste uit 1775. Pals Karsten schilderde zijn tableaus in een krachtig blauw. Werkten veel tegelschilders naar voorbeelden (gravures en etsen), Pals Karsten schilderde naar zelf vervaardigde tekeningen. ZIjn schepen zijn types die Harlingen aandeden en die hij er in de haven zal hebben gezien. Hun tuigage gaf hij zolgvuldig weer en ook de rompen van de schepen werden met oog voor detail in beeld gebracht, met name wat betreft snijwerk en opschriften. In de uitbundig wapperende scheepsvlaggen schilderde hij niet zelden initialen of een jaartal. Karateristiek voor Pals Karsten zijn de schuimige golven, de wolken en de vogels. Pals Karsten heeft veel tegeltabelaus in opdracht vervaardigd voor kapiteins, onder andere van walvisvaarders in Noord-Friesland in Duitsland. Hij deed dat in de Harlinger gleibakkerij die Johannes Spannenburg (1728-1804) daar had, ten zuiden van de stad. De tableaus 2003-113 en 2003-114 zijn in opdrahct vervaardigd voor een kapiteinswoning in OUde Pekela (Feiko Klokstraat 74). Ze waren daarin geplaatst aan weerszijden van de haard. Op de driemastgaljoot op het ene tableau staat op het achterschip "J. Sibran Anno 1774"en in de vlag staat de initialen JS en GK. Op de spiegel van het bootschip op het ander talbleau staat "J. Syberans Anoo 1774" en op de vlag de initialen JS en GK. Pals Karsten maakte een foutje: het huis waarvoor de tableaus werden gemaakt, werd gebouwd voor Eye Sybrands, die in 1760 trouwde met Grietje Klasens. Hij was toen schipper op de Twee Gebroeders (20 lasten), mogelijk een smak of een kof. In 1969 werden de tableaus uit het pand verwijderd. Ze zijn toen gehavend en provisorisch hersteld.
literatuur: - Jan Pluis, Tegelvaart. - Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1988. - Sneeker Nieuwsblad 11 aug. 2003. - J. Pluis, Fries Aardewerk. Harlingen. Producten 1720-1933, deel VI, (Leiden 2005), p. 20-36.

Identificatie
Titel
Tegeltableau met voorstelling van een driemastgaljoot.
Objectnummer
FSM-2003-113
Objecttype
  • Tegeltableaus
    Een tegeltableau is een meestal figuratief beschilderde voorstelling op een in aardewerk tegels verdeeld vlak, dat na de beschildering is gebakken en geglazuurd. (Wikipedia)Tegels die gezamenlijk drager zijn van een voorstelling. (Religieus Erfgoedthesaurus)Tegeltableaus zijn rechthoekige wandtegels, doorgaand beschilderd met een voorstelling en aldus een geheel vormend. (Haslinghuis)
  • Tegels
    Gebakken plak klei, al dan niet geglazuurd. Op de tegel kan een voorstelling of een tekst ingebakken zijn. Ook een reliëf kan de tegel sieren.
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000018952
Over
Onderwerpen
  • Galjoten
    Kustvaarder van de 17de tot 19de eeuw gebruikt bij de koopvaardij van de Nederlanden, Duitsland, Scandinavië, Engeland en Frankrijk. Het was een rondgebouwde platbodem met een kiel. Het type leek enigszins op een boeier, maar werd groter gebouwd. Ze waren getuigd als de fluit en de andere grotere koopvaarders. (aatned.nl)
Werk
Breedte
51.7 cm
Hoogte
64.5 cm
Lengte
cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Pals Karsten
Datering
Materiaal
  • Aardewerk
    Aardewerk is een breekbaar, bij lage temperatuur gebakken (600-900°C), poreus ceramiek dat allerlei kleur kan hebben, met of zonder glazuur.
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden