Datering
Maker Mathijs Ankringa
Staartklok met dubbele kap, vervaardigd door Mathijs Ankringa te Sneek.
Staartklok met dubbele kap, dat wil zeggen dat boven het omhulsel van het mechaniek zich nog een opbouw bevindt. Deze opbouw, die beschilderd is en waarin zich ook een medaillon met muziekinstrumenten bevindt, heeft een gecontourneerde bovenzijde. De bekroning is uitgevoerd in de vorm van gesneden siervazen. De zijkanten van de kap zijn beschilderd met rivergezichten met een statenjacht en een driemaster. Achter de glasdeur bevindt zich een beschilderde wijzerplaat en daarvoor is en een koperen cijferring geplaatst. Op die ring staat in cursieve letters gegraveerd: 'M. Ankerenga Sneek 1806'. Op de verdeling van het rad van de maanstanden staat voorts de schrijfletter G en op de kleine wijzer de letters JDZ. Boven de cijfferring is een drietal muzikanten geschilderd: twee luitspelers en een violist. Binnen de ring zijn de datum en de maanstand af te lezen. Voor het slingergat in de staart van de klok bevindt zich een gegoten loden versiering met een afbeelding van Chronos met een zandloper. In het mechaniek is een speelwerk gemaakt dat normaal alleen voorkomt in staande horloges. Het speelwerk bestaat uit een rol met pinnetjes, die hamertjes op bellen doen slaan (geen kam-speelwerk). Er is keus uit vier aria's. Daarvoor is rechtsonder op de wijzerplaat een knop gemaakt. Wanneer de aria klinkt brengt een mechaniek de luitspelers en de violist in beweging.
In Sneek waren in 1812 zeven uurwerkmakers aktief. De klok van Ankringa is eigenlijk een overgangsvorm die past tussen het 18de-eeuwse staande horloge en de 19de-eeuwse staartklok. Het enige andere werk dat van Ankringa bekend is, is het staande horloge in de hal van het raadhuis van Sneek. De klok werd in 1934 door de man van mevr. K.C. de Jonge-Gorter gekocht in een meubelzaak in Groningen.
literatuur:
- Sneeker Nieuwsblad 1 jan. 1961, 7 mei 1962, 23 jan. 1986, 30 jan. 1986, 6 feb. 1986.
- Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1985, pp. 30-32.
- Jaarverslag Fries Scheepvaart Museum 1960, p. 11
- Ingekomen Stukken 17 juli 1960, 27 aug. 1960, 25 sep. 1960, 31 jan. 1961, 23 feb. 1961.
Reacties