Download
Datering
Maker Onbekend

Gietvorm voor het gieten van helmhoutbeslag.

Gietvorm voor helmhoutbeslag (helmhout aan roerpen).
Gietvormen als deze werden gebruikt om in zand een mal te maken. De gietvorm wordt dan in het zand gestoken en teruggenomen. Zo blijft in het zand de gietmal achter en daarin wordt dan het vloeibaar gemaakte koper gegoten. De gietvorm is afkomstig van scheepswerf J. Langenberg te Leeuwarden. Hermanus Langenberg vestigde zich in 1815 te Nieuwebrug bij Heerenveen als scheepsbouwer. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Johannes Langenberg, die op zijn beurt werd opgevolgd door zijn twee zoons Johannes en Klaas. voor de derde zoon, Jan Langenberg, was geen plaats meer op de werf. Hij ging werken op scheepswerven in Amsterdam, Sliedrecht en Utrecht. In 1919 kwam hij werken in Leeuwarden op de werf van Molle van der Werf aan het Vliet. In 1920 nam Langenberg het bedrijf over. Er werden op de werf Langenberg zeiljachten gebouwd en motorboten. In 1925 kwam de zoon van Jan, Johannes Langenberg, werken op de werf. In de dertiger jaren profiteerde Langenberg van de nieuwe populariteit van de zeilsport: er werden vele nieuwe zeiljachten gebouwd. Ook werden er nu ijzeren schepen gebouwd. Na 1945 werden er geen nieuwe schepen meer gebouwd. Er werd alleen nog onderhoudswerk verricht. Vader Jan overleed in 1955. In 1963 werd het Vliet voor het waterverkeer gesloten en daarmee kwam ook een einde aan het bedrijf van Johannes Langenberg.
literatuur: - J.K. Kuipers 'De Jachtwerf J. Langenberg en zn. te Leeuwarden' in: Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1990, pp. 40-50.

Identificatie
Titel
Gietvorm voor het gieten van helmhoutbeslag.
Objectnummer
FSM-1989-089
Objecttype
  • Gietvormen
    Gietvorm voor loden glasroeden: Bestaat uit twee ijzeren helften, die aan de onderzijde draaiend aan elkaar bevestigd zijn. Ze worden klemmend op elkaar bevestigd. In gesloten toestand blijven twee H-vormige sleuven vrij. Daarin wordt vloeibaar lood gegoten. Na afkoeling worden de twee helften van elkaar gedraaid en komen de ruwe loodstrippen vrij (Van aaks tot zwei).
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000014709
Over
Onderwerpen
  • Helmhouten
    Stuurstok, stok met rechthoekige opening die om de kop van het roer sluit en waarmee het roer wordt bediend.
  • Roerbeslag
  • Scheepsbeslag
Werk
Breedte
4.0 cm
Hoogte
5.0 cm
Lengte
23.5 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Onbekend
Datering
Materiaal
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd