Datering
Maker Andries Bosma

Scheepsmodel van een praam.

Scheepsmodel van een praam. Op spanten gebouwd: huidplaat van zink, vastgeklonken op spanten van koper. Schaal 1:10. Rondhouten en tuigage: geen. De romp: Het voorschip is scherp, heeft ronde boorden en is voorzien van een rechte stevenbalk. Het achterschip is scherp, heeft ronde boorden en in is voorzien van een rechte stevenbalk. De bodem is vlak. Het model van voor naar achter: In het voorschip tussen de boeisels in de punt een driehoek. De boot is open: de spanten en de bollingen van de klinknagels zijn zichtbaar. Daarachter een staand dwarsschot. Aan de bodemkant daarvan is voor een lange beugel gemaakt (als een overloop) waaraan een ketting is vastgezet (de landvast). Tussen de steven en het dwarsschot een kleine houten buikdenning. Tussen het schot in het voorschip en het schot in het achterschip is de laadruimte. Deze is bedekt met buikdenningen. Het dwarsschot in het achterschip is van dezelfde vorm als die in het voorschip en is ook voorzien van een beugel met ketting. Ook is het achterschip is een kleine buikdenning en is bij de steven een driehoek geplaatst tussen de boeisels. Het roer hangt met twee roerhaken aan de achtersteven. Het roer is voorsien van een metalen helmhstok. De helmstok is gebogen en is aan de voorkant voorzien van een hadgreep. Kleuren: De romp is zwart. De binnenkant van de praam is ook zwart. De buikdenningen zijn gelakt. De loopplank is grijs met witte randen. De vaarboom is gelakt en heeft een zwarte onderkant. Accessoires: vaste stander, loopplank en vaarboom.
Het model is gebouwd door Andries Bosma uit Scharnegoutum. Hij is geboren te Sneek op 31 juli 1933. Na zijn opleiding op de Sneker ambachtsschool volgde hij nog een aantal cursussen: lassen (twee jaar op de avondschool) en scheepsbouw/scheepstekenen (twee jaar Bemetel). Bosma begon met werken in 1950 bij machinefabriek Hubert te Sneek als constructiebankwerker. Van 1951-1968 werkte hij bij scheepswerf Boomsma te Sneek. Vervolgens werkte hij vijf jaar bij scheepswerf Van der Werff & Visser te Gorredijk en keerde in 1973 terug bij scheepswerf Boomsma te Sneek. Daar bleef hij tot 1980. Vanaf 1988 hield Bosma zich bezig met de bouw van scheepsmodellen. Andries Bosma overleed op 29 april 2010.
Het model werd gebouwd naar de scheepsbouwtekening met inv.nr. 1991-401: een tekening van Bauke Roorda uit Drachten waarop naast een andere scheepstypen (tjalken) ook een praam is getekend. De praam is een vooral in het noorden van het land voorkomend scheepstype. Er zijn vele soorten pramen. Het is een gestrekt plat binnenschip met vlakke bodem. In de negentiende eeuw werd de term praam vooral gebruikt voor binnenschepen uit Drenthe en Overijssel: een vlakke bodem met schuine zijden, een breed boeisel en weinig zeeg. Doorgaans ontbrak een roef. Ze vervoerden hout, turf en granen. Ze werden soms gezeild, maar meestal geboomd. Later werd er een buitenboordmotor aan gehangen of werden ze geduwd of gesleept door kleine duw- of sleepboten.
literatuur: - Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1993, pp. 16-17.

Identificatie
Titel
Scheepsmodel van een praam.
Objectnummer
FSM-1993-118
Objecttype
  • Scheepsmodellen
    Nabootsing van een vaartuig op klein formaat. (Encyclo.nl)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000014083
Over
Onderwerpen
  • Pramen
    Een gestrekt, plat binnenschip met vlakke bodem dat vanaf de middeleeuwen veel in Noord-Europa werd gebruikt. (AAT)Gestrekt plat binnenschip met vlakke bodem. dat vooral in de Nederlanden werd gebruikt. Varianten met eigen kenmerken zijn vaak naar de bouwplaats vernoemt (Hoogeveense praam, Drentsepraam enz.).
Werk
Breedte
13.0 cm
Hoogte
11.0 cm
Lengte
53.0 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Andries Bosma
Datering
Materiaal
  • Koper
    Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Cu en het atoomnummer 29; het is roodachtig van kleur en is zeer smeedbaar en kneedbaar. Ook te gebruiken voor het metaal wanneer het woirdt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, verschillende voorwerpen en materialen te maken. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
  • Zink
    Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Zn en het atoomnummer 30; het is een blauwachtig wit, kristallijn metaal. Ook te gebruiken voor dit metaal wanneer het wordt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, diverse voorwerpen en materialen te maken. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
  • Metaal
    Alle leden van een grote groep stoffen die meestal een kenmerkende glans vertonen. Het zijn goede geleiders van elektriciteit en warmte, ze zijn ondoorschijnend, kunnen smelten en zijn meestal pletbaar of kneedbaar. (Project Fotografie)Any of a large group of substances that typically show a characteristic luster, are good conductors of electricity and heat, are opaque, can be fused, and are usually malleable or ductile. (Project Fotografie)Een metaal is een materiaal dat in vaste vorm kristallijn is, ondoorzichtig, smeedbaar, pletbaar en een goede geleider van warmte en stroom. (Conservation Dictionary)
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden