Datering
Maker Onbekend

Steun voor het stuurboordlicht van een palingaak.

Steun voor het stuurboordlicht van een palingaak. Massief ijzeren dragers die een op haar kant gezette plank ondersteunen. De onderzijde van de dragers werden in het boeisel gestoken en vastgezet met ijzeren kegjes. De beide achterste dragers zijn dubbel geknikt zodat het deel dat de plank draagt buiten het boeisel komt. Bovenop deze achterste dragers een ijzeren plaat met twee houders waarin het achterste deel van de plank valt. De voorste dragers zijn recht en hebben een enkele houder waarin de plank valt. De plank wordt in de houders vastgezet met slotbouten met gesmede vleugelmoeren. Achteraan de plank een haak voor het ophangen van het boordlicht. Aan de voorzijde een verdikking waarmee de hoek waaronder het boordlicht naar voren schijnt wordt bepaald. De steun is groen geschilderd.
De steunen voor de boordverlichting zijn afkomstig van een palingaak. Jan Zetzema beschrijft wel het belang van goede boordverlichting, maar vermeldt deze steunen niet expliciet. De gehele constuctie viel buiten het want ter hoogte van de zwaardkop. De achterste drager moest daarom worden gebogen om ver genoeg buiten het boeisel te vallen. De voorste stak in de zware houten wantrusten die zelf al buiten het boord staken. Daarom kon deze voorste drager recht blijven. Een dergelijke steun is afgebeeld in het boek van Zetzema op pag. 34, 44 en pag. 137. In het bijschrift bij deze laatste foto is sprake van 'de seinbak'. waar nog net het voorste deel van de steun te zien is.
De beide voorste dragers zijn in het verleden aangezien voor relinghouders en waren apart ingeschreven inder inv.nr. J-231
literatuur: - Jan Zetzema, De Friese Palingaken (Leeuwarden, 1978), p. 137.

Identificatie
Titel
Steun voor het stuurboordlicht van een palingaak.
Objectnummer
FSM-J-233-A
Objecttype
  • Boordlichten
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000010822
Over
Onderwerpen
  • Palingaken
    Heegeraak, soms ook een Lemmeraak of ander type, waarmee men men paling naar Engeland gebracht werd of die in verband met de palinghandel permanent in Londen gemeerd lagen. (debinnenvaart.nl)
Werk
Hoogte
150.0 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Onbekend
Datering
Materiaal
  • IJzer
    Fe. Dichtheid 7,86 kg/m3. Metaal dat in de bouw zeer veel is toegepast, vooral voor het opnemen van trekkrachten in verankeringen, trekstangen e.d.. Het heeft het nadeel dat het sterk kan corroderen (roesten), waarna door volumevermeerdering schade aan bouwdelen kan optreden. Ook gebruikt voor spijkers, hang- en sluitwerk, siersmeedwerk en vele andere doeleinden. In XVII werd vooral vanwege de taaiheid en buigbaarheid veel ijzer uit Zweden betrokken en als zodanig in bestekken vermeld.Kan ook worden gegoten in vormen. Gietijzer bevat 3-5 koolstof, is bros en kan geen trekkrachten opnemen. Smeedijzer bevat ongeveer 0,1 koolstof. IJzer met zeer weinig koolstof wordt staal genoemd.
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden